Top 10 loại thảo dược chữa mất ngủ lành tính từ dân gian

Mất ngủ không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần. Thay vì lạm dụng thuốc ngủ, nhiều người tìm đến thảo dược thiên nhiên như một giải pháp an toàn và bền vững. Cũng Matthew khám phá 10 loại thảo dược chữa mất ngủ hiệu quả và lành tính từ thiên nhiên.

Nội dung mục lục

I. Lợi ích của thảo dược trong điều trị mất ngủ

Trong cuộc sống hiện đại, áp lực công việc và căng thẳng kéo dài khiến nhiều người rơi vào tình trạng mất ngủ triền miên. Thay vì phụ thuộc vào thuốc ngủ dễ gây lệ thuộc, thảo dược thiên nhiên là một lựa chọn an toàn và bền vững hơn.

Các loại thảo mộc như lạc tiên, tâm sen hay hoa cúc không chỉ giúp thư giãn hệ thần kinh mà còn xoa dịu những lo âu, căng thẳng trong tâm trí. Nhờ vậy, cơ thể dễ dàng đi vào trạng thái nghỉ ngơi, giấc ngủ đến một cách tự nhiên và sâu hơn.

Top 10 loại thảo dược chữa mất ngủ lành tính từ dân gian — Thảo dược giúp xoa dịu tinh thần, giúp bạn dễ dàng chìm vào giấc ngủ tự nhiên. (Ảnh: Sưu tầm)

Đặc biệt, thảo dược không gây tác dụng phụ nguy hiểm, phù hợp với nhiều đối tượng, kể cả người cao tuổi hay người có cơ địa nhạy cảm.

Khi sử dụng đúng cách, chúng không chỉ giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ mà còn nâng cao sức khỏe tinh thần, mang đến cảm giác thư thái, nhẹ nhàng sau mỗi lần thức giấc.

II. Các loại thảo dược chữa mất ngủ an toàn, hiệu quả

1. Lạc tiên – Hỗ trợ giấc ngủ

Lạc tiên là loài cây thân mềm, mọc hoang nhiều ở ven rừng và vùng đồi núi. Cây có tên khoa học Passiflora Foetida, thuộc họ tầm gửi, với phần thân mảnh, rỗng và phủ một lớp lông thưa. Lá có hình trái tim, mọc so le, mặt trên và dưới đều phủ lông mịn. Khi đến mùa, cây nở hoa trắng, nhụy tím nhạt, tạo nên vẻ đẹp nhẹ nhàng giữa thiên nhiên hoang dã.

Theo các nghiên cứu hiện đại, lạc tiên chứa nhiều hoạt chất có lợi cho hệ thần kinh trung ương, giúp an thần, xoa dịu căng thẳng và cải thiện giấc ngủ. Trong Đông y, dược liệu này có vị ngọt, hơi đắng, giúp thanh nhiệt, lợi tiểu và giảm viêm. Nhờ công dụng an thần tự nhiên, lạc tiên từ lâu đã trở thành một phương thuốc hữu hiệu cho những người thường xuyên trằn trọc, khó ngủ.

Cách dùng: Lạc tiên có thể dùng theo nhiều cách: sắc nước uống, pha trà hoặc chế biến thành cao lỏng. Ngoài ra, dân gian còn dùng ngọn non của cây để luộc, xào hoặc nấu canh, giúp cơ thể thư giãn và ngủ ngon hơn khi ăn vào buổi chiều tối.

2. Bình vôi – Vị thuốc an thần

Trong y học cổ truyền, bình vôi là một thảo dược có tính lương, vị đắng, tác động đến kinh Can và Tỳ. Từ lâu, dược liệu này đã được sử dụng để an thần, cải thiện giấc ngủ, giảm đau dạ dày và hỗ trợ điều trị các bệnh như huyết áp cao, hen suyễn, khó thở. Ngoài ra, bình vôi còn góp mặt trong nhiều bài thuốc trị sốt rét, ho lao, kiết lỵ và mụn nhọt.

Hoạt chất rotundin trong củ bình vôi có tác dụng trấn tĩnh thần kinh, giúp giảm co quắp và hỗ trợ điều trị bệnh động kinh. Không chỉ vậy, rotundin còn giúp điều hòa nhịp tim, giãn mạch máu, chống co thắt cơ vành, hỗ trợ điều trị đau tim, hạ huyết áp, hen suyễn. Tuy nhiên, nếu dùng quá liều, hoạt chất này có thể gây kích thích thần kinh trung ương, dẫn đến co giật.

Bình vôi có thể sử dụng theo nhiều cách để hỗ trợ giấc ngủ:

Bài thuốc 1: Củ bình vôi tán thành bột, ngâm với rượu 40 độ theo tỷ lệ 1 phần bột, 5–10 phần rượu. Mỗi ngày uống 5–15ml, có thể thêm đường để dễ uống.
Bài thuốc 2: Kết hợp 10–15g long nhãn, hạt sen, nhân hạt táo chua, 8g bình vôi, 12g lá vông. Sắc nước uống trước khi ngủ 30 phút, phù hợp với người mất ngủ do suy nhược thần kinh, hồi hộp, ngủ chập chờn.

3. Long nhãn – Dưỡng tâm, hỗ trợ giấc ngủ sâu

Theo y học cổ truyền, mất ngủ có thể bắt nguồn từ hệ tiêu hóa và gan, đặc biệt khi gan bị nhiệt hoặc chức năng tiêu hóa kém. Để cải thiện tình trạng này, các thầy thuốc khuyên dùng long nhãn – một vị thuốc có khả năng bổ âm, dưỡng huyết và làm dịu tâm trí.

Long nhãn thực chất là phần thịt của quả nhãn đã bỏ hạt, có vị ngọt tự nhiên, tính ấm, thường được dùng để chế biến các món ăn bổ dưỡng như chè, canh hoặc kết hợp với thảo dược khác trong các bài thuốc cổ truyền. Không chỉ giúp bồi bổ khí huyết, long nhãn còn hỗ trợ điều hòa thần kinh, giảm lo âu và cải thiện giấc ngủ.

Cách dùng: Mỗi tối trước khi đi ngủ, hãy ăn vài miếng long nhãn tươi hoặc sấy khô, giúp thư giãn đầu óc, nuôi dưỡng tim và đưa cơ thể vào giấc ngủ một cách tự nhiên.

4. Ngũ vị tử giúp giải tỏa căng thẳng

Ngũ vị tử là một dược liệu quý trong Đông y, nổi bật với khả năng giải tỏa căng thẳng và làm dịu các triệu chứng của suy nhược thần kinh như lo âu, mất ngủ và nhức đầu. Cây thuốc này chứa nhiều vitamin C, axit amin và khoáng chất có lợi, giúp tăng cường khả năng miễn dịch và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Ngũ vị tử thường được sử dụng trong các bài thuốc kết hợp với nhân sâm, kỷ tử để ngâm rượu, tạo thành một thức uống bổ dưỡng. Uống rượu ngũ vị tử mỗi ngày sẽ giúp giảm mệt mỏi, cải thiện chức năng thần kinh, nâng cao sức khỏe, giúp bạn ăn ngon và ngủ ngon hơn.

Cách dùng: Uống 20ml rượu ngũ vị tử mỗi ngày sẽ mang lại cảm giác thư giãn, giúp tinh thần sảng khoái, ngủ ngon và tỉnh táo hơn khi thức dậy.

Xem thêm:

5. Tâm sen hỗ trợ ngủ ngon

Tâm sen, hay còn gọi là Liên tâm, là mầm của hạt sen, có tính hàn và vị đắng. Trong y học cổ truyền, tâm sen được coi là một vị thuốc quý với khả năng thanh nhiệt, giải độc và đặc biệt là an thần, giúp cải thiện giấc ngủ.

Hoạt chất alcaloid có trong tâm sen chính là yếu tố mang lại tác dụng an thần. Khi sử dụng đúng liều lượng, nó giúp làm dịu hệ thần kinh, hỗ trợ giấc ngủ sâu. Tuy nhiên, nếu hãm trà quá đặc, alcaloid có thể gây tác dụng ngược, dẫn đến hồi hộp, tim đập nhanh, lo âu và thậm chí mất ngủ trắng đêm. Ngược lại, nếu pha loãng quá mức, không chỉ giảm hiệu quả mà còn kích thích tiểu đêm, khiến giấc ngủ càng bị gián đoạn.

Một điểm cần lưu ý là tâm sen chỉ có tác dụng an thần, không giúp phục hồi thần kinh mạnh, vì vậy nếu dùng trong thời gian dài, cơ thể có thể bị nhờn thuốc. Để tránh điều này, nên sử dụng kết hợp với các thảo dược khác như lạc tiên hoặc hoa cúc để đạt hiệu quả tối ưu.

Cách dùng: Hãm tâm sen thành trà uống mỗi ngày. Để giảm vị đắng, có thể thêm một chút mật ong.

6. Cây vông nem – Thảo dược giúp thư giãn, dễ ngủ

Cây vông nem thuộc họ Đậu, có tên khoa học là Erythrina orientalis, thường được trồng làm hàng rào hoặc cây cảnh nhờ tán lá xanh mướt và hoa đỏ rực rỡ. Ngoài ra, lá vông nem còn được sử dụng để gói nem và chế biến thành vị thuốc an thần trong Đông y.

Theo nghiên cứu dược lý hiện đại, lá vông nem chứa hoạt chất erythrin có tác dụng an thần, làm dịu hệ thần kinh trung ương và hỗ trợ hạ huyết áp. Nhờ đặc tính này, lá vông giúp cơ thể thư giãn, dễ dàng đi vào giấc ngủ và ngủ ngon hơn. Không chỉ được dùng trong các bài thuốc dân gian, thảo dược này còn được ứng dụng trong các sản phẩm hỗ trợ giấc ngủ tự nhiên.

Cách dùng: Sắc lá vông nem lấy nước uống trước khi ngủ hoặc dùng như rau ăn hàng ngày. Có thể kết hợp với các thảo dược khác như tâm sen hoặc lạc tiên để tăng hiệu quả.

7. Cây nữ lang giúp thư giãn tinh thần

Rễ cây nữ lang (Valeriana officinalis), một loài thực vật hoa, đã được sử dụng rộng rãi trong Y học cổ truyền và tại châu Âu để điều trị chứng rối loạn giấc ngủ suốt nhiều thế kỷ. Đến nay, thảo dược này vẫn là một lựa chọn phổ biến cho những người gặp khó khăn trong việc ngủ ngon.

Rễ cây nữ lang có tính an thần nhẹ, giúp giảm căng thẳng, thư giãn cơ thể và dễ dàng đi vào giấc ngủ. Thảo dược này thường được kết hợp với các loại thảo mộc khác để tăng cường hiệu quả điều trị mất ngủ. Một số lợi ích nổi bật khi sử dụng cây nữ lang là:

Hỗ trợ đi vào giấc ngủ nhanh chóng
Cải thiện chất lượng giấc ngủ, giúp ngủ sâu và thức dậy tỉnh táo
Giảm cảm giác lo âu, giúp thư giãn thần kinh

Mặc dù vậy, không phải nghiên cứu nào cũng khẳng định tác dụng rõ rệt của cây nữ lang đối với tất cả các trường hợp mất ngủ. Do đó, cần tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn khi sử dụng thảo dược này.

Cách dùng: Thường được sử dụng dưới dạng trà, chiết xuất hoặc kết hợp với các thảo dược khác.

8. Hoa cúc – Giảm lo âu, cải thiện giấc ngủ

Hoa cúc từ lâu đã được biết đến như một thảo dược thư giãn, giúp làm dịu thần kinh và xua tan căng thẳng. Nghiên cứu hiện đại càng củng cố thêm tác dụng của hoa cúc trong việc điều trị mất ngủ. Trong các thử nghiệm, trà hoa cúc đã chứng minh khả năng giúp người dùng giảm lo lắng và cải thiện chất lượng giấc ngủ rõ rệt.

Một nghiên cứu cụ thể đã chỉ ra rằng những phụ nữ sau sinh, gặp khó khăn trong việc ngủ, sẽ ít bị trầm cảm và mất ngủ khi uống trà hoa cúc vào buổi tối trong suốt hai tuần. Flavonoid có trong hoa cúc chính là yếu tố giúp thư giãn thần kinh và giảm lo âu. Ngoài việc uống trà, bạn cũng có thể thư giãn với hương thơm dịu nhẹ của hoa cúc, mang lại cảm giác dễ chịu ngay lập tức.

Cách dùng: Pha trà hoa cúc hoặc xông hương để thư giãn trước khi ngủ.

9. Hoa oải hương – Liệu pháp hương thơm

Hoa oải hương không chỉ nổi tiếng bởi hương thơm dịu nhẹ mà còn được biết đến như một liệu pháp tự nhiên giúp giảm căng thẳng và hỗ trợ giấc ngủ sâu. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng linalool, một hoạt chất có trong oải hương, có khả năng làm dịu hệ thần kinh, giúp bạn thư giãn và dễ dàng đi vào giấc ngủ.

Việc hít mùi hương oải hương trước khi ngủ có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, giảm tình trạng trằn trọc và giúp tinh thần sảng khoái khi thức dậy. Không chỉ vậy, loài hoa này còn có tác dụng chống trầm cảm, giúp ổn định tâm trạng và mang lại cảm giác thư thái.

Cách dùng: Khuếch tán tinh dầu, pha trà hoa oải hương hoặc đặt một bó hoa khô trong phòng ngủ để tận hưởng hương thơm dịu nhẹ.

10. Hợp hoan bì – Điều hòa tâm trạng

Hợp hoan bì hay còn gọi là dạ hợp bì, thanh thường bì, là phần vỏ thân của cây hợp hoan (Albizia julibrissin), thường được thu hái và chế biến thành dược liệu quý trong Đông y. Vị thuốc này có tác dụng điều hòa tâm trạng, giúp thư giãn thần kinh và hỗ trợ điều trị chứng mất ngủ kéo dài.

Ngoài ra, hợp hoan bì còn có lợi cho người suy nhược cơ thể, hỗ trợ phục hồi sinh lực và giảm mệt mỏi hiệu quả. Khi được sử dụng đúng cách, thảo dược này có thể giúp người mất ngủ ngủ ngon hơn và tỉnh táo hơn vào sáng hôm sau.

Cách dùng: Sắc nước uống hoặc ngâm rượu trong 1-2 tháng, dùng 2-12g mỗi ngày để đạt hiệu quả tốt nhất.

Tham khảo trà hỗ trợ giấc ngủ của Matthew: Trà Thảo Dược An Thần Ngủ Ngon

Mất ngủ không chỉ là nỗi ám ảnh của riêng ai, mà còn là hồi chuông cảnh báo về sức khỏe cần được quan tâm. Thay vì loay hoay tìm kiếm những giải pháp tạm thời, hãy thử một lần với các thảo dược chữa mất ngủ từ thiên nhiên. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tối ưu, cần kết hợp với chế độ ăn uống khoa học, lối sống lành mạnh và thói quen sinh hoạt hợp lý. Matthew hy vọng bạn sẽ tìm được phương pháp phù hợp để có những giấc ngủ ngon, sâu và trọn vẹn hơn mỗi ngày.