TIN – GIỮ – LÃNH – XIN

I. NHỮNG ĐIỀU PHẢI TIN TRONG ĐẠO

Nội dung đức tin được tóm lược trong Kinh Tin Kính, với ba tín điều căn bản:

1. Tin kính Thiên Chúa là Cha, Đấng tạo dựng trời đất muôn vật.

2. Tin kính Chúa Giêsu Kitô, Ngôi Hai Thiên Chúa, đã xuống thế làm người, sinh bởi Đức Trinh Nữ Maria, chịu khổ hình, chịu chết trên thập giá và phục sinh để cứu độ nhân loại.

3. Tin kính Chúa Thánh Thần, Đấng thánh hóa; tin Hội Thánh Công giáo, tin có ơn tha tội, tin xác loài người sẽ sống lại và sự sống vĩnh cửu.

II. NHỮNG ĐIỀU PHẢI GIỮ TRONG ĐẠO

Người Công giáo cần tuân giữ:

• Mười Điều Răn Đức Chúa Trời

• Sáu Điều Răn Hội Thánh

Tất cả được quy hướng về hai giới răn lớn:

Kính mến Thiên Chúa và yêu thương tha nhân.

Yêu thương là chu toàn lề luật, bởi Thiên Chúa chính là Tình Yêu.

Muốn được tha thứ, người tín hữu phải ăn năn tội và xưng tội cách thành tâm.

III. NHỮNG VIỆC CẦN LÃNH TRONG ĐẠO

Người Kitô hữu cần lãnh nhận ơn Chúa qua Phụng vụ và bảy Bí tích.

• Phụng vụ là hành vi thờ phượng Thiên Chúa và thánh hóa con người, trong đó Thánh lễ là trung tâm và cao trọng nhất.

• Bí tích là những dấu chỉ hữu hình do Chúa Giêsu thiết lập để ban ơn thánh.

Muốn lãnh nhận các bí tích cách xứng đáng, cần có:

• Đức tin

• Ý ngay lành

• Tâm hồn và thể xác được chuẩn bị.

IV. NHỮNG ĐIỀU CẦN XIN TRONG ĐỜI SỐNG

Tâm tình cầu nguyện của người tín hữu được tóm gọn trong Kinh Lạy Cha, gồm:

• Ba lời chúc tụng Thiên Chúa:

  • Nguyện Danh Cha cả sáng

  • Nước Cha trị đến

  • Ý Cha thể hiện

• Bốn lời cầu xin chính đáng:

  • Xin lương thực hằng ngày

  • Xin tha nợ

  • Xin chớ để sa chước cám dỗ

  • Xin cứu khỏi sự dữ

Người Công giáo được mời gọi sống đức tin, sống cầu nguyện và sống chứng nhân giữa đời.

CÁC KINH QUEN THUỘC

LÀM DẤU THÁNH GIÁ

Nhân danh Cha và Con và Thánh Thần. Amen.

KINH CHÚA THÁNH THẦN

(Kinh cầu xin ơn soi sáng và hướng dẫn)

Chúng con lạy ơn Đức Chúa Thánh Thần, là Đấng thiêng liêng sáng láng vô cùng.

Xin Người ngự xuống đầy lòng chúng con, là kẻ tin cậy Đức Chúa Trời,

và đốt lửa kính mến Chúa trong lòng chúng con.

Chúng con nài xin Đức Chúa Trời cho Đức Chúa Thánh Thần soi sáng và đổi mới mọi sự trong ngoài chúng con.

Như xưa Người đã soi lòng dạy dỗ các Thánh Tông Đồ,

thì nay xin Người cũng an ủi và dạy dỗ chúng con biết làm việc lành.

Nhờ công nghiệp vô cùng của Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng con. Amen.

KINH TIN

Lạy Chúa con, con tin thật có một Đức Chúa Trời là Đấng thưởng phạt công minh vô cùng.

Con tin Đức Chúa Trời có Ba Ngôi, và Ngôi Hai đã xuống thế làm người, chịu nạn chịu chết để cứu chuộc nhân loại.

Những điều ấy cùng mọi điều Hội Thánh dạy, con vững tin,

vì Chúa là Đấng thông minh và chân thật vô cùng, đã truyền dạy Hội Thánh. Amen.

KINH CẬY

Lạy Chúa con, con trông cậy vững vàng,

nhờ công nghiệp của Đức Giêsu Kitô,

xin Chúa ban ơn cho con giữ đạo trọn đời này,

và sau hết được lên thiên đàng hưởng phúc đời đời.

Vì Chúa là Đấng quyền năng và nhân hậu vô cùng, đã hứa như vậy, chẳng bao giờ sai. Amen.

KINH MẾN

Lạy Chúa con, con kính mến Chúa hết lòng hết sức trên hết mọi sự, vì Chúa là Đấng trọn lành vô cùng.

Lại vì Chúa, con yêu thương người ta như chính mình con. Amen.

KINH SẤP MÌNH

Lạy Chúa con, con sấp mình xuống trước tôn nhan Chúa.

Con tin Chúa hiện diện khắp nơi, thông biết mọi sự,

hằng nhìn thấy con và lắng nghe lời con cầu nguyện.

Xin Chúa đoái thương đến sự nghèo hèn của con và nhậm lời con kêu cầu.

Lạy Chúa, xin mở miệng lưỡi con, để con ca ngợi Chúa luôn mãi.

LÀM DẤU THÁNH GIÁ KÉP

Lạy Chúa chúng con, nhờ Dấu Thánh Giá,

xin chữa lành chúng con,

và gìn giữ chúng con khỏi kẻ thù.

Nhân danh Cha, và Con, và Thánh Thần. Amen.

KINH LẠY CHA

Lạy Cha chúng con ở trên trời,

chúng con nguyện Danh Cha cả sáng,

Nước Cha trị đến,

Ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời.

Xin Cha cho chúng con hôm nay lương thực hằng ngày,

và tha nợ chúng con như chúng con cũng tha kẻ có nợ chúng con.

Xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ,

nhưng cứu chúng con cho khỏi sự dữ. Amen.

KINH KÍNH MỪNG

Kính mừng Maria đầy ơn phúc,

Đức Chúa Trời ở cùng Bà.

Bà có phúc lạ hơn mọi người nữ,

và Giêsu, Con lòng Bà, gồm phúc lạ.

Thánh Maria, Đức Mẹ Chúa Trời,

cầu cho chúng con là kẻ có tội,

khi nay và trong giờ lâm tử. Amen.

KINH SÁNG DANH

Sáng danh Đức Chúa Cha, và Đức Chúa Con, và Đức Chúa Thánh Thần,

như đã có trước vô cùng, và bây giờ, và hằng có, và đời đời chẳng cùng. Amen.

KINH SÁNG SOI

Cúi xin Chúa sáng soi, cho chúng con biết điều phải làm,

và khi làm, xin Chúa giúp đỡ,

để mọi kinh nguyện, mọi việc chúng con, từ khởi sự cho đến hoàn thành, đều nhờ bởi ơn Chúa. Amen.

KINH ĂN NĂN TỘI

Lạy Chúa con, Chúa là Đấng trọn tốt trọn lành vô cùng,

đã dựng nên con và vì yêu thương mà cho Con Một chịu nạn chịu chết vì con.

Thế mà con lại xúc phạm đến Chúa.

Con đau buồn, chê ghét mọi tội con đã phạm trên hết mọi sự.

Con quyết tâm chừa cải, và nhờ ơn Chúa,

con sẽ tránh xa dịp tội và làm việc đền tội cho xứng. Amen.

KINH LẠY NỮ VƯƠNG

Lạy Nữ Vương, Mẹ nhân lành, nguồn sống, sự ngọt ngào và hy vọng của chúng con.

Chúng con là con cháu Evà, đang sống nơi trần thế kêu cầu Mẹ.

Chúng con rên siết khóc than nơi thung lũng đầy nước mắt này.

Ôi Bà là Đấng bảo trợ chúng con,

xin thương ghé mắt nhìn đến chúng con.

Đến sau cuộc lưu đày, xin cho chúng con được thấy Đức Giêsu,

Con chí thánh của Mẹ.

Ôi khoan thay, nhân thay, dịu thay, Thánh Maria trọn đời đồng trinh. Amen.

KINH CÁM ƠN

Con cảm tạ Thiên Chúa là Đấng giàu lòng xót thương,

đã không bỏ rơi con, lại cho con được làm người,

gìn giữ và che chở con mỗi ngày.

Chúa còn ban Con Một xuống thế chịu chết trên thập giá vì phần rỗi con,

ban cho con Hội Thánh thánh thiện và nhiều ân huệ thiêng liêng.

Con cảm tạ Chúa vì đã cho con qua ngày (hoặc đêm) này được mọi sự lành.

Như các thánh trên trời dâng lời tạ ơn Thiên Chúa,

con cũng hiệp lòng cùng các ngài mà dâng lên Chúa lời cảm tạ muôn đời. Amen.

KINH TRÔNG CẬY

Lạy Rất Thánh Đức Mẹ Chúa Trời,

chúng con chạy đến kêu xin Mẹ trong cơn gian nan thiếu thốn.

Xin Mẹ chớ bỏ lời chúng con nguyện,

nhưng xin thương chữa chúng con cho khỏi mọi sự dữ. Amen.

KINH TIN KÍNH

Tôi tin kính một Thiên Chúa là Cha toàn năng, Đấng tạo thành trời đất muôn vật hữu hình và vô hình.

Tôi tin kính một Chúa Giêsu Kitô, Con Một Thiên Chúa, sinh bởi Đức Chúa Cha từ trước muôn đời.

Người là Thiên Chúa bởi Thiên Chúa, Ánh Sáng bởi Ánh Sáng, Thiên Chúa thật bởi Thiên Chúa thật;

được sinh ra mà không phải được tạo thành, đồng bản thể với Đức Chúa Cha; nhờ Người mà muôn vật được tạo thành.

Vì loài người chúng tôi và để cứu độ chúng tôi, Người đã từ trời xuống thế.

Bởi phép Đức Chúa Thánh Thần, Người đã nhập thể trong lòng Trinh Nữ Maria, và đã làm người.

Người chịu đóng đinh vào thập giá vì chúng tôi, thời quan Phongxiô Philatô; Người chịu khổ hình và mai táng.

Ngày thứ ba Người sống lại như lời Thánh Kinh, Người lên trời, ngự bên hữu Đức Chúa Cha.

Và Người sẽ lại đến trong vinh quang để phán xét kẻ sống và kẻ chết, nước Người sẽ không bao giờ cùng.

Tôi tin kính Đức Chúa Thánh Thần là Thiên Chúa và là Đấng ban sự sống;

Người bởi Đức Chúa Cha và Đức Chúa Con mà ra.

Người được phụng thờ và tôn vinh cùng với Đức Chúa Cha và Đức Chúa Con.

Người đã dùng các ngôn sứ mà phán dạy.

Tôi tin Hội Thánh duy nhất, thánh thiện, công giáo và tông truyền.

Tôi tuyên xưng có một Phép Rửa để tha tội.

Tôi trông đợi kẻ chết sống lại và sự sống đời sau. Amen.

KINH NGHĨA ĐỨC TIN (ĐỌC TRONG CÁC NGÀY CHÚA NHẬT VÀ LỄ TRỌNG)

Lạy Chúa, trong ngày hôm nay (Chúa Nhật, Lễ trọng…), chúng con hiệp lòng kính thờ, tôn vinh và cảm tạ Chúa vì muôn ơn lành Chúa đã tuôn đổ trên chúng con. Đồng thời, chúng con cũng xin được dâng lời đền tạ vì những tội lỗi chúng con đã phạm, xúc phạm đến tình thương và lòng nhân từ vô biên của Chúa.

Chúng con hết lòng khiêm tốn nài xin Chúa ban cho chúng con những ơn cần thiết để sống xứng đáng và được ơn cứu rỗi linh hồn.

Giờ đây, chúng con tuyên xưng đức tin Công giáo cách vững vàng, tin trọn vẹn mọi điều Hội Thánh thánh truyền dạy, đặc biệt là những chân lý cần thiết sau đây:

• Tin có một Thiên Chúa duy nhất, đầy quyền năng vô cùng, là Đấng dựng nên trời đất và muôn loài muôn vật.

• Tin rằng Thiên Chúa có Ba Ngôi:

  • Ngôi Thứ Nhất là Chúa Cha,

  • Ngôi Thứ Hai là Chúa Con,

  • Ngôi Thứ Ba là Chúa Thánh Thần.
    
    Ba Ngôi tuy phân biệt nhưng cùng một bản tính, một quyền năng, nên chỉ là một Thiên Chúa duy nhất.

• Tin rằng Ngôi Hai Thiên Chúa đã xuống thế làm người, sinh bởi Đức Maria Đồng Trinh, được đặt tên là Giêsu.
  
  Người đã sống giữa nhân loại trong 33 năm, chịu khổ hình và chịu chết trên cây Thánh Giá để cứu chuộc toàn thể nhân loại.

• Tin rằng ngày thứ ba, Người đã sống lại vinh hiển từ cõi chết, sau đó lên trời vào ngày thứ bốn mươi, và đến ngày thứ năm mươi thì Chúa Thánh Thần hiện xuống trên các Thánh Tông đồ và khai sinh Hội Thánh.

• Chúng con tuyên xưng rằng: ai không hiệp thông với Hội Thánh ấy thì không được ơn cứu rỗi, vì Hội Thánh là Thân Thể mầu nhiệm của Chúa Kitô trên trần gian.

• Chúng con cũng tin rằng: linh hồn con người là thiêng liêng và bất tử, không bao giờ chết.
  
  Đến ngày tận thế, mọi người sẽ sống lại:

  • Kẻ lành sẽ được vào thiên đàng hưởng hạnh phúc đời đời,

  • Kẻ dữ sẽ phải sa hỏa ngục và chịu cực hình muôn thuở.

Tuy nhiên, chỉ tin những điều ấy thôi thì chưa đủ để được hưởng phúc thiên đàng, nhưng chúng con còn phải:

• Giữ trọn Mười Điều Răn của Thiên Chúa,

• Tuân theo Sáu Điều Răn của Hội Thánh,

• Thực hành các việc lành và sống đời sống công chính.

Vì thế, chúng con phải luôn sống trong tâm tình kính sợ Thiên Chúa, tránh xa tội lỗi, đặc biệt là Bảy mối tội đầu, vốn là cội rễ của mọi tội lỗi khác.

Chúng con được mời gọi luôn siêng năng lãnh nhận các Bí tích, là những phương dược thiêng liêng mà chính Đức Giêsu đã thiết lập để thánh hóa chúng con.

Toàn thể Hội Thánh có bảy Bí tích, trong đó ba Bí tích cần thiết nhất cho phần rỗi là:

1. Bí tích Rửa tội – đưa con người vào sự sống mới trong ơn thánh,

2. Bí tích Thánh Thể – nuôi dưỡng linh hồn bằng Mình và Máu Chúa Kitô,

3. Bí tích Hòa giải – chữa lành linh hồn khỏi tội lỗi và phục hồi ân sủng.

Vậy, chúng con quyết tâm nỗ lực sống đạo, năng lãnh nhận các Bí tích cách sốt sắng, đồng thời kiên vững trong đức tin và trung thành giữ trọn mọi điều đã tuyên xưng.

Nhờ đó, chúng con hy vọng được vào hưởng phúc trường sinh vĩnh cửu, trong vinh quang của Chúa, muôn đời. Amen.

MƯỜI ĐIỀU RĂN CỦA ĐỨC CHÚA TRỜI

Giáo lý Công giáo dạy rằng có Mười Điều Răn, là lề luật căn bản do chính Thiên Chúa truyền dạy:

1. Thờ phượng một mình Thiên Chúa và yêu mến Người trên hết mọi sự.

2. Chớ kêu tên Thiên Chúa vô cớ.

3. Giữ ngày Chúa Nhật (và các ngày lễ buộc), thánh hóa ngày của Chúa.

4. Thảo kính cha mẹ.

5. Chớ giết người.

6. Chớ làm điều dâm ô.

7. Chớ trộm cắp.

8. Chớ làm chứng dối.

9. Chớ muốn vợ (hoặc chồng) người.

10. Chớ tham của người.

Tóm lại:

• Trước tiên: yêu mến Thiên Chúa hết lòng, hết linh hồn, hết trí khôn.

• Sau đó: yêu thương tha nhân như chính mình. Amen.

SÁU ĐIỀU RĂN HỘI THÁNH

Hội Thánh thiết lập Sáu Điều Răn nhằm giúp tín hữu sống đạo cách trung tín và trưởng thành trong đức tin:

1. Tham dự Thánh lễ Chúa Nhật và các ngày lễ buộc.

2. Không làm việc xác (lao động nặng nhọc) trong các ngày lễ buộc.

3. Xưng tội ít là mỗi năm một lần.

4. Rước Mình Thánh Chúa trong mùa Phục Sinh.

5. Giữ chay những ngày Hội Thánh buộc.

6. Kiêng thịt ngày thứ Sáu và những ngày khác theo quy định của Hội Thánh.

BẢY BÍ TÍCH

Bí tích là dấu chỉ hữu hình, do Chúa Giêsu thiết lập, để ban ơn thiêng liêng:

1. Bí tích Rửa tội

2. Bí tích Thêm sức

3. Bí tích Thánh Thể

4. Bí tích Hòa giải (Giải tội)

5. Bí tích Xức dầu bệnh nhân

6. Bí tích Truyền chức Thánh

7. Bí tích Hôn phối

MƯỜI BỐN MỐI THƯƠNG NGƯỜI

Thương xác bảy mối:

1. Cho kẻ đói ăn.

2. Cho kẻ khát uống.

3. Cho kẻ rách rưới quần áo mặc.

4. Viếng kẻ bệnh tật và tù đầy.

5. Cho người khách trọ nhà.

6. Chuộc kẻ bị giam hãm, làm tôi đòi.

7. Chôn xác kẻ chết.

Thương linh hồn bảy mối:

1. Dạy bảo người ngu dốt.

2. Khuyên nhủ người có tội.

3. An ủi kẻ sầu khổ.

4. Tha thứ kẻ xúc phạm đến mình.

5. Nhịn nhục kẻ làm mất lòng mình.

6. Cầu nguyện cho kẻ sống và kẻ chết.

7. Sửa sai kẻ lầm lạc.

BẢY ĐỨC ĐỂ CẢI TỘI BẢY MỐI

Muốn thắng vượt bảy mối tội đầu, cần sống bảy nhân đức đối nghịch:

1. Khiêm nhường để chống lại kiêu ngạo.

2. Quảng đại để vượt qua tính hà tiện.

3. Trong sạch để chiến thắng dâm dục.

4. Hiền lành để đối trị giận dữ.

5. Điều độ để tránh mê ăn uống.

6. Bác ái để xóa bỏ ghen ghét.

7. Siêng năng việc Chúa để chiến thắng tính lười biếng.

TÁM MỐI PHÚC THẬT

1. Ai có tâm hồn nghèo khó là người có phúc, vì Nước Trời là của họ.

2. Ai hiền lành là người có phúc, vì họ sẽ được đất hứa làm gia nghiệp.

3. Ai sầu khổ là người có phúc, vì họ sẽ được Thiên Chúa ủi an.

4. Ai khao khát sống công chính là người có phúc, vì họ sẽ được Thiên Chúa cho thỏa lòng.

5. Ai xót thương người là người có phúc, vì họ sẽ được Thiên Chúa xót thương.

6. Ai có tâm hồn trong sạch là người có phúc, vì họ sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa.

7. Ai xây dựng hòa bình là người có phúc, vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa.

8. Ai chịu bách hại vì sống công chính là người có phúc, vì Nước Trời là của họ. Amen.

SÁU ĐIỀU CẦN TIN ĐỂ ĐƯỢC CỨU ĐỘ

1. Tin có một Thiên Chúa toàn năng, thưởng công kẻ lành, phạt kẻ dữ.

2. Tin rằng mỗi người đều có linh hồn thiêng liêng, bất tử, không bao giờ chết.

3. Tin rằng ai muốn được tha tội phải thật lòng ăn năn thống hối.

4. Tin rằng chỉ có một Thiên Chúa duy nhất nhưng gồm Ba Ngôi: Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần.

5. Tin rằng Ngôi Hai (Chúa Con) đã xuống thế làm người.

6. Tin rằng Chúa Giêsu – Ngôi Hai – đã hy sinh chịu chết để chuộc tội nhân loại.

BẢN GỢI Ý XÉT MÌNH TRƯỚC KHI XƯNG TỘI

(Dành cho mọi tín hữu trước khi lãnh nhận Bí tích Hòa Giải)

Hướng dẫn chung

Việc xét mình là bước quan trọng để chuẩn bị xứng đáng khi lãnh nhận Bí tích Giải tội. Trước khi xét mình, mỗi người nên đọc kinh cầu nguyện, xin ơn soi sáng của Chúa Thánh Thần và Đức Mẹ Maria, để nhận ra các lỗi lầm đã phạm và thật lòng ăn năn, quyết tâm chừa cải.

Có thể xét mình theo hai cách:

• Cách thứ nhất: Dựa trên Mười Điều Răn Đức Chúa Trời, Sáu Điều Răn Hội Thánh và Bảy mối tội đầu.

• Cách thứ hai: Xét theo ba mối tương quan: đối với Thiên Chúa, với tha nhân, và với chính mình.

I. ĐỐI VỚI THIÊN CHÚA

• Tôi có nghi ngờ quyền năng, tình yêu và lòng thương xót của Thiên Chúa không?

• Tôi có chối bỏ đức tin, sống nguội lạnh, lười cầu nguyện, nản lòng cậy trông Chúa?

• Tôi có mê tín dị đoan, tin vào bói toán, bùa ngải, hoặc các hình thức huyền bí trái với đức tin không?

• Tôi có phạm thánh: lãnh nhận các Bí tích một cách bất xứng, rước lễ khi đang mắc tội trọng?

• Tôi có than trách Thiên Chúa, xúc phạm đến Người qua lời nói hay ý nghĩ?

• Tôi có phê bình, chống đối Giáo hội, xúc phạm đến các thánh, hàng giáo sĩ, nơi thánh thiêng?

• Tôi có thề gian, thề vặt, nguyền rủa hoặc không giữ lời khấn hứa cách nghiêm túc?

• Tôi có cố tình bỏ tham dự Thánh lễ Chúa Nhật hay các ngày lễ buộc mà không có lý do chính đáng?

• Tôi có lười biếng trong việc đọc kinh sáng – tối, cầu nguyện hời hợt, chia trí?

II. ĐỐI VỚI THA NHÂN

1. Trong gia đình:

• Tôi có bất kính, vô lễ với cha mẹ, người bề trên: cãi lệnh, xúc phạm, không vâng lời?

• Tôi có làm tròn trách nhiệm với người dưới: con cái, người thân, người làm?

• Tôi có bỏ bê việc giáo dục, làm gương xấu, đánh đập, mắng chửi con cái, người lệ thuộc?

• Tôi có sống ích kỷ, không chia sẻ, lợi dụng người thân, gây chia rẽ, bất hòa trong gia đình?

• Tôi có thiếu trách nhiệm trong việc cấp dưỡng, phụ giúp cha mẹ già, người bệnh tật?

2. Đối với người ngoài:

• Trong tư tưởng: Tôi có nghĩ xấu, ghen tị, oán thù, giận dữ, khinh thường người khác?

• Trong lời nói: Tôi có chửi bới, nói hành, vu khống, nói xấu, làm nhục người khác?

• Trong hành động: Tôi có đánh người, gây tổn hại thể chất, xúc phạm danh dự tha nhân?

3. Về đời sống tính dục:

• Tôi có suy nghĩ hoặc ước muốn dâm ô, cố ý tìm đến hình ảnh, phim ảnh đồi trụy?

• Tôi có mặc đồ khiêu gợi, khêu gợi người khác?

• Tôi có phạm tội thủ dâm, ngoại tình, sống thử, tà dâm, hoặc phá hoại hạnh phúc gia đình người khác?

• Tôi có từ chối hoặc cưỡng ép vợ/chồng trong đời sống hôn nhân mà không có lý do chính đáng?

• Tôi có sống đời sống tính dục ích kỷ, thiếu trách nhiệm trong việc sinh con cái?

• Tôi có dùng các biện pháp tránh thai trái với giáo huấn của Giáo hội?

• Tôi có trực tiếp hoặc cộng tác vào việc phá thai?

4. Về công bằng và bác ái:

• Tôi có quá đặt nặng chuyện tiền bạc, vật chất mà quên đi Thiên Chúa và anh em?

• Tôi có làm ngơ trước nhu cầu của người nghèo, không giúp đỡ khi có thể?

• Tôi có ăn cắp, ăn trộm, gian lận, giữ của rơi mà không hoàn trả?

• Tôi có vay nợ mà không trả, lường gạt trong kinh doanh, làm tổn thất tài sản người khác?

• Tôi có cho vay nặng lãi, trả lương bất công, hối lộ, tham nhũng?

5. Về sự thật và danh dự:

• Tôi có nói dối, thất hứa, bịa đặt, tiết lộ bí mật người khác?

• Tôi có vu khống, cáo gian, bôi nhọ danh dự, làm người khác bị nhục nhã hoặc thiệt hại uy tín?

III. ĐỐI VỚI CHÍNH MÌNH

• Tôi có kiêu ngạo, tự mãn, khinh thường người khác?

• Tôi có ganh tị, nhỏ nhen, ích kỷ trong cách sống và làm việc?

• Tôi có mê tiền, keo kiệt hoặc ngược lại, tiêu xài hoang phí không kiểm soát?

• Tôi có nóng giận quá mức, thô lỗ, hay đòi hỏi, hờn dỗi, thiếu kiên nhẫn?

• Tôi có sống thất thường: vui buồn cực đoan, dễ chán nản, hay mất bình an nội tâm?

• Tôi có hủy hoại sức khỏe bản thân: nghiện rượu, nghiện hút, ăn uống vô độ, tự tử hoặc ý định tự sát?

• Tôi có lười biếng, trốn tránh bổn phận, lợi dụng lòng tốt người khác, sống ăn bám?

• Tôi có từng giấu tội trong lần xưng tội trước, hoặc cố ý không thú nhận toàn bộ?

Lưu ý sau khi xét mình

Sau khi xét mình, tín hữu cần:

• Thành tâm giục lòng ăn năn vì tội lỗi đã phạm.

• Đọc kinh Ăn năn tội với tinh thần thống hối sâu xa.

• Quyết tâm chừa cải và không tái phạm.

• Sau đó, đến tòa giải tội để lãnh nhận Bí tích Hòa Giải cách khiêm tốn và thành thật.

BẢN XÉT MÌNH DỰA TRÊN MƯỜI ĐIỀU RĂN ĐỨC CHÚA TRỜI

(Dành cho tín hữu chuẩn bị lãnh nhận Bí tích Hòa Giải)

I. XÉT MÌNH THEO 10 ĐIỀU RĂN ĐỨC CHÚA TRỜI

Điều răn thứ nhất: “Thờ phượng một Đức Chúa Trời và kính mến Người trên hết mọi sự”

• Tôi có dành thời gian cầu nguyện, đọc kinh sáng tối mỗi ngày không?

• Tôi có thật lòng yêu mến và tin tưởng vào Chúa trên hết mọi sự?

• Tôi có mê tín dị đoan, tin vào bói toán, bùa ngải hoặc các thế lực huyền bí không?

• Tôi có thờ lạy thần tượng, tà thần, ma quỷ?

• Tôi có sống vô tâm, hững hờ với đức tin?

Điều răn thứ hai: “Chớ kêu tên Đức Chúa Trời vô cớ”

• Tôi có xúc phạm đến danh thánh Chúa bằng lời nói phỉ báng, nguyền rủa, chửi thề không?

• Tôi có thề gian, thề vặt, hoặc lấy danh Chúa ra làm cớ sai trái?

Điều răn thứ ba: “Giữ ngày Chúa nhật”

• Tôi có bỏ lễ Chúa nhật hay các ngày lễ buộc mà không có lý do chính đáng?

• Tôi có làm việc xác, mưu cầu lợi ích cá nhân vào ngày Chúa nhật thay vì nghỉ ngơi, thờ phượng?

• Tôi có tham dự Thánh lễ cách hời hợt, thiếu tôn kính và tập trung?

Điều răn thứ tư: “Thảo kính cha mẹ”

• Tôi có bất hiếu với cha mẹ, ông bà, người bề trên?

• Tôi có hỗn láo, xúc phạm bằng lời nói hoặc hành động với những người trong gia đình?

• Tôi có chu toàn bổn phận làm con, làm cha mẹ, làm vợ/chồng chưa?

• Tôi có đánh mắng, lạm dụng quyền lực, bỏ bê trách nhiệm với con cái, người thân?

• Tôi có lỗi lầm trong các mối quan hệ bạn bè, người xung quanh?

Điều răn thứ năm: “Chớ giết người”

• Tôi có xúc phạm đến sự sống thể lý hoặc tinh thần của mình và người khác?

• Tôi có hành vi bạo lực, xúc phạm, nguyền rủa hoặc làm tổn hại thân xác người khác?

• Tôi có phá thai, đồng lõa hoặc ủng hộ phá thai?

• Tôi có ý định hoặc hành vi tự tử?

• Tôi có bỏ mặc người bệnh, người cần giúp đỡ?

Điều răn thứ sáu và thứ chín: “Chớ làm điều dâm dục” và “Chớ muốn vợ chồng người”

• Tôi có giữ sự trong sạch trong tư tưởng, lời nói và hành vi không?

• Tôi có nói chuyện tục tĩu, xem hoặc đọc sách báo, hình ảnh khiêu dâm?

• Tôi có sống trong tình trạng tội lỗi liên quan đến đời sống tình dục: ngoại tình, sống thử, quan hệ ngoài hôn nhân?

• Tôi có ham muốn, ghen tuông, hoặc mưu toan chiếm đoạt vợ/chồng người khác?

Điều răn thứ bảy và thứ mười: “Chớ trộm cắp” và “Chớ tham của người”

• Tôi có lấy trộm tài sản, tiền bạc, vật dụng của người khác không?

• Tôi có tham lam, chiếm đoạt của công hoặc của chung?

• Tôi có gian lận trong kinh doanh, chơi cờ bạc, cá độ, vay mà không trả?

• Tôi có làm thiệt hại tài sản người khác và không đền bù?

• Tôi có ghen tị với những gì người khác có, luôn bất mãn với hoàn cảnh bản thân?

Điều răn thứ tám: “Chớ làm chứng dối”

• Tôi có nói dối, lừa đảo, giả tạo, làm mất uy tín hoặc danh dự người khác?

• Tôi có nói hành, nói xấu, vu khống, bịa chuyện gây chia rẽ?

• Tôi có tiết lộ bí mật, phao tin đồn thất thiệt gây tổn hại cho người khác?

II. HƯỚNG DẪN XƯNG TỘI ĐÚNG CÁCH

Khi bước vào Tòa Giải Tội, tín hữu nên:

1. Làm dấu Thánh Giá và thưa:
   
   “Thưa Cha, con là kẻ có tội, xin Cha ban phép lành cho con.”

2. Sau đó, nói rõ:
   
   “Con xưng tội trong vòng… (ví dụ: một tháng, bốn tuần) vừa qua.”

3. Thành thật liệt kê các tội mình đã phạm, theo cách sau:
   
   “Con đã phạm tội… (ví dụ: kiêu ngạo)… (số lần)… (nếu nhớ). Con xin Cha tha tội cho con.”
   
   (Tội nên kể rõ, ngắn gọn, súc tích, không quanh co)

4. Kết thúc bằng lời:
   
   “Thưa Cha, con đã xưng tội xong.”

5. Lắng nghe Linh mục khuyên nhủ và giao việc đền tội (thường là đọc kinh hoặc một việc lành cụ thể).

6. Giục lòng ăn năn và đón nhận lời xá giải:

Linh mục đọc lời xá giải:

“Thiên Chúa là Cha đầy lòng thương xót, nhờ sự chết và sống lại của Con Ngài mà giao hoà thế gian với Ngài, và ban Thánh Thần để tha tội.

Nhờ tác vụ của Hội Thánh, xin Thiên Chúa ban cho con ơn tha thứ và bình an.

Vậy, Cha tha tội cho con: Nhân danh Cha, và Con, và Thánh Thần.”

Tín hữu đáp: “Amen.”

7. Khi Linh mục nói: “Con hãy về bình an.”
   
   Tín hữu đáp: “Con cảm ơn Cha.”

8. Sau đó, ra khỏi tòa giải tội và thực hiện việc đền tội càng sớm càng tốt.

ĐẠO HIẾU

TRONG ĐẠO ÔNG BÀ VÀ ĐẠO CÔNG GIÁO

1. Đạo Ông Bà là gì?

Đạo Ông Bà, còn gọi là Đạo Hiếu, là một truyền thống văn hóa – tâm linh lâu đời của dân tộc Việt Nam. Đạo này dạy con cháu phải luôn ghi nhớ công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ, ông bà, tổ tiên; biết hiếu kính khi các ngài còn sống và tỏ lòng biết ơn, tưởng nhớ khi các ngài đã qua đời. Đạo Ông Bà không chỉ là nét đẹp tâm linh mà còn là nền tảng đạo đức của xã hội Việt Nam từ bao đời nay.

2. Đạo Công giáo là gì?

Từ “Công” nghĩa là phổ quát, “Giáo” là tôn giáo hay đạo lý. Như vậy, Đạo Công giáo là tôn giáo chung cho mọi người, không phân biệt màu da, ngôn ngữ, dân tộc hay quốc gia. Đây là tôn giáo được thiết lập bởi chính Thiên Chúa, qua Đức Giêsu Kitô – Ngôi Hai Nhập Thể, nhằm mặc khải chân lý cứu độ và dẫn đưa nhân loại vào Nước Trời để hưởng sự sống đời đời.

3. Đạo Công giáo có phải là Đạo Hiếu không?

Đạo Công giáo thực sự là một tôn giáo đề cao Đạo Hiếu, và không những phù hợp mà còn làm phong phú thêm tinh thần hiếu thảo truyền thống của người Việt Nam.

Công giáo nhìn vũ trụ như một đại gia đình, trong đó Thiên Chúa là Cha trên trời, là nguồn gốc của mọi sự sống, và tất cả mọi người là anh em với nhau. Vì thế, lòng hiếu thảo không chỉ giới hạn trong gia đình trần thế mà còn vươn tới mối tương quan sâu xa với Đấng Tạo Hóa, là Cha sinh thành mọi loài.

Trong Công giáo, Đạo Hiếu được thể hiện qua ba mối tương quan chính:

• Hiếu với Cha Trên Trời (Thượng Phụ): tôn thờ, yêu mến và sống theo thánh ý Thiên Chúa.

• Hiếu với Giáo hội và Tổ quốc (Trung Phụ): sống công chính, yêu thương đồng loại, xây dựng xã hội tốt lành.

• Hiếu với cha mẹ dưới đất (Hạ Phụ): yêu kính, phụng dưỡng, chăm sóc ông bà cha mẹ.

Căn bản của Đạo Hiếu trong Công giáo chính là lòng hiếu thảo với Thiên Chúa – Đấng sinh thành và dưỡng dục cả loài người. Các bổn phận khác đều phát xuất từ mối tương quan gốc này. Vì vậy, giữa lòng hiếu với Thiên Chúa và với cha mẹ trần thế, thì hiếu với Thiên Chúa là cao trọng và nền tảng hơn, nhưng không làm mất đi hay phủ nhận lòng hiếu thảo với cha mẹ trần thế. Trái lại, lòng hiếu với Thiên Chúa càng giúp người tín hữu thể hiện lòng hiếu với cha mẹ một cách sâu sắc và trọn vẹn hơn.

4. Những điểm tương đồng giữa Đạo Ông Bà và Đạo Công giáo về Đạo Hiếu

Cả hai đều:

• Đề cao lòng hiếu thảo: dạy con cháu phải kính yêu, vâng lời và chăm sóc cha mẹ, ông bà khi các ngài còn sống, đồng thời tưởng nhớ, biết ơn và cầu nguyện cho các ngài khi đã qua đời.

• Tin vào sự hiện diện của người đã khuất: cả hai đạo đều tin rằng ông bà tổ tiên sau khi chết vẫn còn tồn tại trong một hình thức vô hình, và con cháu cần duy trì mối dây liên kết tâm linh qua việc tưởng niệm, cúng giỗ hoặc cầu nguyện.

5. Những điểm khác biệt giữa Đạo Ông Bà và Đạo Công giáo

6. Kết luận

Từ sự so sánh trên, có thể thấy rằng Đạo Công giáo và Đạo Ông Bà có sự gần gũi và tương đồng sâu sắc trong việc sống Đạo Hiếu. Việc theo Đạo Công giáo không đồng nghĩa với việc bất hiếu, bất nghĩa hay lãng quên cội nguồn, nhưng ngược lại, người Công giáo thể hiện lòng hiếu thảo một cách trọn vẹn hơn, bởi họ không chỉ hiếu với ông bà tổ tiên trong gia đình trần thế, mà còn hiếu với chính Thiên Chúa – Đấng đã sinh thành ra ông bà tổ tiên chúng ta.

Như vậy, sống Đạo Hiếu trong Công giáo không chỉ làm đẹp truyền thống dân tộc, mà còn đưa lòng hiếu thảo lên một tầm mức thiêng liêng, cao quý hơn – đó là hiếu với Thiên Chúa, Đấng là Nguồn Cội của mọi sự sống.