Thứ Hai Tuần XII – Mùa Thường Niên- Lấy cái xà ra khỏi mắt anh trước đã

✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mát-thêu.   Mt 7,1-5

¹ Khi ấy, Đức Giê-su nói với các môn đệ rằng : “Anh em đừng xét đoán, để khỏi bị Thiên Chúa xét đoán, ² vì anh em xét đoán thế nào, thì anh em cũng sẽ bị Thiên Chúa xét đoán như vậy ; và anh em đong đấu nào, thì Thiên Chúa cũng sẽ đong đấu ấy cho anh em. ³ Sao anh thấy cái rác trong con mắt của người anh em, mà cái xà trong con mắt của mình thì lại không để ý tới ? ⁴ Sao anh lại nói với người anh em : ‘Hãy để tôi lấy cái rác ra khỏi mắt bạn’, trong khi có cả một cái xà trong con mắt anh ? ⁵ Hỡi kẻ đạo đức giả ! Lấy cái xà ra khỏi mắt anh trước đã, rồi anh sẽ thấy rõ, để lấy cái rác ra khỏi mắt người anh em.”

Đừng xét đoán – Học nhìn bằng ánh mắt thương xót

1.Lời cảnh tỉnh về phán xét vội vàng

Con người thời nào cũng dễ rơi vào cái bẫy so đo, nói xấu và gán nhãn cho người khác. Mạng xã hội khuếch đại xu hướng đó: một bức ảnh, một câu nói bị cắt ghép, lập tức hàng nghìn bình luận phán xử. Lời Chúa hôm nay vang lên như hồi chuông: “Anh em đừng xét đoán, để khỏi bị Thiên Chúa xét đoán.” Đây không phải lời mời gọi sự thờ ơ với sự thật, nhưng là lời mời thay đổi cái nhìn. Trước khi cất tiếng phê bình, hãy tự vấn: ánh mắt tôi có trong sáng không?

2. Nguyên tắc đối ứng: Đong đấu nào, được đong lại đấu ấy

Đức Giêsu dùng hình ảnh chiếc đấu – dụng cụ đo lường lúa thóc – để nhấn mạnh quy luật đời sống thiêng liêng. Cách tôi đối xử với tha nhân sẽ trở thành chuẩn mực cho chính tôi trước tòa Chúa. Sự nghiêm khắc lạnh lùng hay lòng khoan dung nhân hậu của tôi hôm nay, ngày mai sẽ trở thành chiếc gương phản chiếu cuộc đời. Điều này không nhằm gieo sợ hãi, nhưng để nhắc tôi về giá trị của lòng thương xót: tha nhân cần được hiểu, được bao dung – cũng như tôi luôn cần ơn tha thứ của Thiên Chúa.

3. Cái rác và cái xà: ẩn dụ đánh động lương tâm

Hình ảnh “cái rác trong mắt người” và “cái xà trong mắt mình” rất sống động. Rác thì nhỏ, xà thì to; vậy mà chúng ta lại thường phóng đại lỗi nhỏ của người khác, trong khi coi nhẹ khuyết điểm lớn của bản thân. Đức Giêsu không chỉ trích hành động giúp sửa lỗi, Ngài chỉ trích tâm thái kiêu ngạo. Khi tự nhận mình đủ thánh thiện để “lấy rác” cho người khác, tôi đã lãng quên sự yếu đuối của chính mình. Khiêm tốn nhận diện “cái xà” trong mắt mình là bước đầu làm sáng ánh nhìn, để sau đó mới đủ khiêm tốn giúp anh em.

4. Hành trình “lấy cái xà” – Con đường hoán cải cá nhân

Bước một: Dừng mọi so sánh bất lợi. Thay vì tự đặt mình làm thẩm phán, hãy trở thành người lắng nghe hoàn cảnh, động cơ, giới hạn của người khác.

Bước hai: Xét mình mỗi tối, xin Chúa soi sáng để thấy những “thanh xà” kiêu ngạo, giả hình, định kiến. Ghi chép và cầu xin ơn chữa lành qua Bí tích Hòa giải.

Bước ba: Khi cần góp ý, hãy nói trong tình bác ái. Đức ái không đồng lõa với sai lầm, nhưng cũng không nghiền nát nhân phẩm. Lời nói xây dựng khởi đi từ ánh mắt hiểu và trái tim thương.

5. Sống Tin Mừng trong thời đại “phán xét nhanh”

Triết lý “cancel culture” dễ biến Internet thành tòa án không nhân chứng. Người môn đệ của Chúa Giêsu được mời gọi chọn lựa khác: lắng nghe trước, cầu nguyện trước, rồi mới nói. Chúng ta cần trở thành ngọn đèn chiếu ánh sáng cảm thông thay vì mồi lửa đốt rừng đàm tiếu. Thiên Chúa là Đấng duy nhất thấy thấu đáy lòng; để lời phán xét cuối cùng cho Ngài là hành vi tin cậy và khiêm tốn.

Cầu nguyện

Lạy Chúa Giêsu, xin ban cho con đôi mắt hiền hòa của Chúa. Xin chiếu sáng tâm hồn con, để con can đảm gỡ bỏ “cái xà” kiêu căng và định kiến đang che mờ tầm nhìn. Xin dạy con biết sửa mình trước khi sửa người, biết nói sự thật trong bác ái, và biết trao đi lòng thương xót mà con vẫn mong Ngài dành cho con. Amen.